Mahavastu [sanskrit verse and prose]
177,961 words | ISBN-10: 8120804813 | ISBN-13: 9788120804814
The Sanskrit edition of the Mahavastu: a lengthy work on Buddhist teachings and narratives belonging to the school of early Buddhism (Mahasanghika). This edition includes the verses as well as the prose sections. Original title: Mahāvastu-avādana (महावस्तु-अवादन), Mahāvastvavādana (महावस्त्ववादन, mahavastvavadana).
Section 1.279
śūro vyāvartyate kṣipraṃ āḍhyaḥ saṃgṛhṇate balaṃ /
arthavaśī mantrabalī kupito kare'rthaṃ na te //
tasmād arthavasaṃ vipraṃ saputradāraṃ pravāsayet* /
āḍhyaṃ mantravaraṃ vaiśyaṃ tanuṃ vāpi śaṭhaṃśaṭhaṃ //
amātyaṃ deva kuryāsi paṇḍitam arthacintakaṃ /
alubdham anuraktaṃ ca rāṣṭrasya pariṇāyakaṃ //
duṣprajñānām amātyānāṃ prajñāvikalpakāriṇāṃ /
rāṣṭrāṇi duḥkham edhanti rāṣṭrādhipatinā saha //
paṇḍitānām amātyānāṃ prajñātejena pārthiva /
rāṣṭrāṇi sukham edhanti rāṣṭrādhipatinā saha //
lubdho ca alpabuddhī ca amātyo manujādhipa /
naiva rājño hito bhoti rāṣṭrasyāpi na so hitaḥ //
tasmād alubdhamedhāviṃ amātyaṃ manujādhipa /
mantrasyānuyuktaṃ kuryā rāṣṭrasya pariṇāyakaṃ //
nāsti cārasamaṃ cakṣuḥ nāsti cārasamo nāyo /
tasmāc cāraṃ prayojeyyā sarvārtheṣu janādhipaḥ //
sarvaṃ parijanaṃ rāṣṭraṃ saṃparigṛhṇa pārthiva /
balāgram upajīviñ ca kṛtyākṛtyehi pārthiva //
tasmād dhīraṃ pratīhāraṃ pratipadyāsi pārthiva /
apramādaṃ sa kuryā ca tavam etat sukhāvahaṃ //
etāvatī arthavatī eṣā mahyānuśāsanī /
arthavaśī mantrabalī kupito kare'rthaṃ na te //
tasmād arthavasaṃ vipraṃ saputradāraṃ pravāsayet* /
āḍhyaṃ mantravaraṃ vaiśyaṃ tanuṃ vāpi śaṭhaṃśaṭhaṃ //
amātyaṃ deva kuryāsi paṇḍitam arthacintakaṃ /
alubdham anuraktaṃ ca rāṣṭrasya pariṇāyakaṃ //
duṣprajñānām amātyānāṃ prajñāvikalpakāriṇāṃ /
rāṣṭrāṇi duḥkham edhanti rāṣṭrādhipatinā saha //
paṇḍitānām amātyānāṃ prajñātejena pārthiva /
rāṣṭrāṇi sukham edhanti rāṣṭrādhipatinā saha //
lubdho ca alpabuddhī ca amātyo manujādhipa /
naiva rājño hito bhoti rāṣṭrasyāpi na so hitaḥ //
tasmād alubdhamedhāviṃ amātyaṃ manujādhipa /
mantrasyānuyuktaṃ kuryā rāṣṭrasya pariṇāyakaṃ //
nāsti cārasamaṃ cakṣuḥ nāsti cārasamo nāyo /
tasmāc cāraṃ prayojeyyā sarvārtheṣu janādhipaḥ //
sarvaṃ parijanaṃ rāṣṭraṃ saṃparigṛhṇa pārthiva /
balāgram upajīviñ ca kṛtyākṛtyehi pārthiva //
tasmād dhīraṃ pratīhāraṃ pratipadyāsi pārthiva /
apramādaṃ sa kuryā ca tavam etat sukhāvahaṃ //
etāvatī arthavatī eṣā mahyānuśāsanī /