Mahavastu [sanskrit verse and prose]
177,961 words | ISBN-10: 8120804813 | ISBN-13: 9788120804814
The Sanskrit edition of the Mahavastu: a lengthy work on Buddhist teachings and narratives belonging to the school of early Buddhism (Mahasanghika). This edition includes the verses as well as the prose sections. Original title: Mahāvastu-avādana (महावस्तु-अवादन), Mahāvastvavādana (महावस्त्ववादन, mahavastvavadana).
Section 1.274
ekato ulūkapotako jāto dvitīyāto śārikapotako jāto tṛtīyāto śukapotako jāto // rājāṇattīye unnīyanti vardhīyanti // yatra velāye saṃvṛddhā sarve trayo paṇḍitā meghāvino manuṣyālāpino manujāye vācāye ālāpasaṃlāpaṃ karonti parasparaṃ // so dāni rājā brahmadatto teṣāṃ buddhibalaṃ jñātvā pṛthak pṛthak* rājadharmaṃ pṛcchati // te ca jñātvā vyākaronti // teṣāṃ vyākaraṇaṃ śrutvā sarveṣāṃ trayāṇāṃ rājā brahmadatto prīto saṃvṛtto //
vārāṇasyām abhūd rājā brahmadatto pratāpavān* /
tasya rājño abhūt putrā sakunā trīṇi paṇḍitāḥ //
prathamo kauśiko āsi dvitīyo āsi śāriko /
tṛtīyo ca śuko āsi sarve paṇḍitajātikāḥ //
teṣāṃ buddhibalaṃ jñātvā tuṣṭo rājā janādhipaḥ /
rājadharmāṇi pṛccheyaṃ sarvāṃ pratyekaśo rahe //
kauśikaṃ tāva pṛcchāmi śakunta bhadram astu te /
rājyaṃ praśāsamānasya kiṃ kṛtyaṃ putra manyase //
kauśiko āha //
cirasya vata māṃ tāto rājadharmāṇi pṛcchati /
hanta te haṃ pravakṣyāmi ekāgramanaso śṛṇu //
na krodhasya vasaṃ gacche sa tu krodhaṃ nivārayet* /
na hi kruddhasya artho vā dharmo vākramati pārthiva //
akruddhasya hi rājasya artho dharmo janādhipa /
prajñākramati sarvatra tasmā krodhaṃ nivārayet* //
vārāṇasyām abhūd rājā brahmadatto pratāpavān* /
tasya rājño abhūt putrā sakunā trīṇi paṇḍitāḥ //
prathamo kauśiko āsi dvitīyo āsi śāriko /
tṛtīyo ca śuko āsi sarve paṇḍitajātikāḥ //
teṣāṃ buddhibalaṃ jñātvā tuṣṭo rājā janādhipaḥ /
rājadharmāṇi pṛccheyaṃ sarvāṃ pratyekaśo rahe //
kauśikaṃ tāva pṛcchāmi śakunta bhadram astu te /
rājyaṃ praśāsamānasya kiṃ kṛtyaṃ putra manyase //
kauśiko āha //
cirasya vata māṃ tāto rājadharmāṇi pṛcchati /
hanta te haṃ pravakṣyāmi ekāgramanaso śṛṇu //
na krodhasya vasaṃ gacche sa tu krodhaṃ nivārayet* /
na hi kruddhasya artho vā dharmo vākramati pārthiva //
akruddhasya hi rājasya artho dharmo janādhipa /
prajñākramati sarvatra tasmā krodhaṃ nivārayet* //