Sanskrit quote nr. 4025 (Maha-subhashita-samgraha)

Sanskrit text:

अस्वतन्त्राः स्त्रियः कार्याः पुरुषैः स्वैर्दिवानिशम् ।
विषयेषु च सज्जन्त्यः संस्थाप्य ह्यात्मनो वशे ॥

asvatantrāḥ striyaḥ kāryāḥ puruṣaiḥ svairdivāniśam |
viṣayeṣu ca sajjantyaḥ saṃsthāpya hyātmano vaśe ||

Index

  1. Introduction
  2. Glossary of terms
  3. Analysis of Sanskrit grammar
  4. About the Mahāsubhāṣitasaṃgraha

Presented above is a Sanskrit aphorism, also known as a subhāṣita, which is at the very least, a literary piece of art. This page provides critical research material such as an anlaysis on the poetic meter used, an English translation, a glossary explaining technical terms, and a list of resources including print editions and digital links.

Glossary of Sanskrit terms

Note: Consider this as an approximate extraction of glossary words based on an experimental segmentation of the Sanskrit verse. Some could be superfluous while some might not be mentioned.

Asvatantra (अस्वतन्त्र, asvatantrā, अस्वतन्त्रा): defined in 3 categories.
Stri (strī, स्त्री): defined in 20 categories.
Karya (kārya, कार्य, kāryā, कार्या): defined in 12 categories.
Purusha (purusa, puruṣa, पुरुष): defined in 22 categories.
Divanisham (divanisam, divāniśam, दिवानिशम्): defined in 1 categories.
Vishaya (visaya, viṣaya, विषय): defined in 25 categories.
Ca (च): defined in 9 categories.
Samsthapya (saṃsthāpya, संस्थाप्य): defined in 4 categories.
Hi (हि): defined in 7 categories.
Atman (ātman, आत्मन्): defined in 21 categories.

Defined according to the following glossaries/dictionaries: Sanskrit, Mahayana (major branch of Buddhism), Kannada, Buddhism, Hinduism, Jainism, Purana (epic history), Natyashastra (theatrics and dramaturgy), Yoga (school of philosophy), Jyotisha (astronomy and astrology), Vyakarana (Sanskrit grammar), Shaktism (Shakta philosophy), Shaivism (Shaiva philosophy), Dharmashastra (religious law), Marathi, Chandas (prosody, study of Sanskrit metres), Hindi, Tamil, Arts (wordly enjoyments), Nepali, Ayurveda (science of life), India history, Biology (plants and animals), Tibetan Buddhism (Vajrayana or tantric Buddhism), Vastushastra (architecture), Vaishnavism (Vaishava dharma), Kosha (encyclopedic lexicons), Vedanta (school of philosophy), Samkhya (school of philosophy), Pali, Kavya (poetry), Pancaratra (worship of Nārāyaṇa), Nyaya (school of philosophy), Prakrit, Buddhist philosophy, Ganitashastra (Mathematics and Algebra), Ganapatya (worship of Ganesha), Vaisheshika (school of philosophy), Theravada (major branch of Buddhism)

Analysis of Sanskrit grammar

Note: this is an experimental feature and only shows the first possible analysis of the Sanskrit verse. If the system was successful in segmenting the sentence, you will see of which words it is made up of, generally consisting of Nouns, Pronouns, Verbs, Participles and Indeclinables. Click on the link to show all possible derivations of the word.

  • Line 1: “asvatantrāḥ striyaḥ kāryāḥ puruṣaiḥ svairdivāniśam
  • asvatantrāḥ -
  • asvatantra (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    asvatantrā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • striyaḥ -
  • strī (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • kāryāḥ -
  • kāri (noun, feminine)
    [ablative single], [genitive single]
    kārī (noun, feminine)
    [ablative single], [genitive single]
    kārya (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    kāryā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
    kṛ -> kārya (participle, masculine)
    [nominative plural from √kṛ class 1 verb], [vocative plural from √kṛ class 1 verb], [nominative plural from √kṛ class 2 verb], [vocative plural from √kṛ class 2 verb], [nominative plural from √kṛ class 5 verb], [vocative plural from √kṛ class 5 verb], [nominative plural from √kṛ class 8 verb], [vocative plural from √kṛ class 8 verb], [nominative plural from √kṛ], [vocative plural from √kṛ]
    kṛ -> kāryā (participle, feminine)
    [nominative plural from √kṛ class 1 verb], [vocative plural from √kṛ class 1 verb], [accusative plural from √kṛ class 1 verb], [nominative plural from √kṛ class 2 verb], [vocative plural from √kṛ class 2 verb], [accusative plural from √kṛ class 2 verb], [nominative plural from √kṛ class 5 verb], [vocative plural from √kṛ class 5 verb], [accusative plural from √kṛ class 5 verb], [nominative plural from √kṛ class 8 verb], [vocative plural from √kṛ class 8 verb], [accusative plural from √kṛ class 8 verb], [nominative plural from √kṛ], [vocative plural from √kṛ], [accusative plural from √kṛ]
    kṛ -> kārya (participle, masculine)
    [nominative plural from √kṛ class 3 verb], [vocative plural from √kṛ class 3 verb], [nominative plural from √kṛ class 6 verb], [vocative plural from √kṛ class 6 verb]
    kṛ -> kāryā (participle, feminine)
    [nominative plural from √kṛ class 3 verb], [vocative plural from √kṛ class 3 verb], [accusative plural from √kṛ class 3 verb], [nominative plural from √kṛ class 6 verb], [vocative plural from √kṛ class 6 verb], [accusative plural from √kṛ class 6 verb]
    kṝ -> kārya (participle, masculine)
    [nominative plural from √kṝ class 5 verb], [vocative plural from √kṝ class 5 verb], [nominative plural from √kṝ class 9 verb], [vocative plural from √kṝ class 9 verb]
    kṝ -> kāryā (participle, feminine)
    [nominative plural from √kṝ class 5 verb], [vocative plural from √kṝ class 5 verb], [accusative plural from √kṝ class 5 verb], [nominative plural from √kṝ class 9 verb], [vocative plural from √kṝ class 9 verb], [accusative plural from √kṝ class 9 verb]
  • puruṣaiḥ -
  • puruṣa (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    puruṣa (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • svair -
  • sva (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    sva (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • divāniśam -
  • divāniśam (indeclinable)
    [indeclinable]
  • Line 2: “viṣayeṣu ca sajjantyaḥ saṃsthāpya hyātmano vaśe
  • viṣayeṣu -
  • viṣaya (noun, masculine)
    [locative plural]
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • sajjantyaḥ -
  • sajj -> sajjantī (participle, feminine)
    [nominative plural from √sajj class 1 verb], [vocative plural from √sajj class 1 verb]
  • saṃsthāpya -
  • saṃsthāpya (indeclinable)
    [indeclinable]
    saṃsthāpya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    saṃsthāpya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • hyā -
  • hi (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
  • ātmano* -
  • ātman (noun, masculine)
    [accusative plural], [ablative single], [genitive single]
  • vaśe -
  • vaśa (noun, masculine)
    [locative single]
    vaśa (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    vaśā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    vaśi (noun, masculine)
    [vocative single]
    vaśi (noun, feminine)
    [vocative single]

About the Mahāsubhāṣitasaṃgraha

This quote is included within the Mahāsubhāṣitasaṃgraha (महासुभाषितसंग्रह, maha-subhashita-samgraha / subhasita-sangraha), which is a compendium of Sanskrit aphorisms (subhāṣita), collected from various sources. Subhāṣita is a genre of Sanskrit literature, exposing the vast and rich cultural heritage of ancient India.

It has serial number 4025 and can be found on page . (read on archive.org)

Sanskrit is the oldest living language and bears testimony to the intellectual past of ancient India. Three major religions (Hinduism, Buddhism, Jainism) share this language, which is used for many of their holy books. Besides religious manuscripts, much of India’s ancient culture has been preserved in Sanskrit, covering topics such as Architecture, Music, Botany, Surgery, Ethics, Philosophy, Dance and much more.

< Back to list with quotes

Like what you read? Consider supporting this website: