Bhagavad-gita with four Commentaries [sanskrit]
140,673 words | ISBN-10: 8189564072 | ISBN-13: 9788189564070
The Sanskrit edition of the Bhagavad Gita with four commentaries: (1) The Subodhini by Shridhara (Sridhara Swami), (2) The Gudharthadipika by Madhusudana (Saraswati), (3) The Sararthavarshini by Vishvanatha (Vishwanath Chakravarti) and (4) The Gitabhushana by Baladeva (Vidyabhushan). Original titles: Bhagavadgītā (भगवद्गीता), Śrīdhara (श्रीधर), Madhusūdana (मधुसूदन), Viśvanātha (विश्वनाथ), Baladeva (बलदेव)
Verse 6.5
uddharedātmanātmānaṃ nātmānamavasādayet |
ātmaiva hyātmano bandhurātmaiva ripurātmanaḥ ||5||
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
ato viṣayāsaktityāge mokṣaṃ tadāsaktau ca bandhaṃ paryālocya rāgādisvabhāvaṃ tyajedityāha uddharediti | ātmanā vivekayuktenātmānaṃ saṃsārāduddharet | na tvavasādayedadho na nayet | hi yata ātmaiva manaḥsaṅgādyuparata ātmanaḥ svasya bandhurupakārakaḥ | ripurapakārakaśca ||5||
The Gūḍhārthadīpikā commentary by Madhusūdana
yo yadaivaṃ yogārūḍho bhavati tadā tenātmanaivātmoddhṛto bhavati saṃsārānarthavrātāt | ata uddharediti | ātmanā vivekayuktena manasātmānaṃ svaṃ jīvaṃ saṃsārasamudre nimagnaṃ tata uddharet | utūrdhvaṃ haret | viṣayāsaṅgaparityāgena yogārūḍhatāmāpādayedityarthaḥ | na tu viṣayāsaṅgenātmānamavasādayetsaṃsārasamudre majjayet | hi yasmādātmaivātmano bandhurhitakārī saṃsārabandhanānmocanaheturnānyaḥ kaścillaukikasya bandhorapi snehānubandhena bandhahetutvāt | ātmaiva nānyaḥ | kaścitripuḥ śatrurahitakāriviṣayabandhanāgārapraveśātkośakāra ivātmanaḥ svasya | bāhyasyāpi ripor
ātmaprayuktatvādyuktamavadhāraṇamātmaivaa ripurātmana iti ||5||
The Sārārthavarṣiṇī commentary by Viśvanātha
yasmādindriyārthāsaktyaivātmā saṃsārakūpe patitastaṃ yatnenoddharediti | ātmanā viṣayāsaktirahitena manasātmānaṃ jīvamuddharet | viṣayāsaktisahitena manasā tvātmānaṃ nāvasādayetna saṃsārakūpe pātayet | tasmādātmā mana eva bandhurmana eva ripuḥ ||5||
The Gītābhūṣaṇa commentary by Baladeva
indriyārthādyanāsaktau hetubhāvenāha uddharediti | viṣayādyāsaktamanaskatayā saṃsārakūpe nimagnamātmānaṃ jīvamātmanā viṣayāsaktirahitena manasā tasmāduddharedūrdhvaṃ haret | viṣayāsaktena manasātmānaṃ nāvasādayettatra na nimajjayet | hi niścaye naivamātmaiva mana evātmanaḥ svasya bandhustadeva ripuḥ | smṛtiśca
mana eva manuṣyāṇāṃ kāraṇaṃ bandhamokṣayoḥ |
bandhāya viṣayāsaṅgo muktyai nirviṣayaṃ manaḥ || iti ||5||
__________________________________________________________