Apastamba Grihya-sutra [sanskrit]
41,347 words | ISBN-10: 8186937838 | ISBN-13: 9788186937839
The Sanskrit edition of the Apastamba Grihya-sutra with the commentaries of Haradatta (called the Anakula-vritti) and Sudarshana (called the Grihyatatparyadarshana-vyakhya). The Apastamba Grihyasutra is a short treatise on Vedic rituals which, together with the Hiranyakeshin-grihya-sutra, belongs to the Taittiriya School of the Black Yajur-Veda. Original titles: Āpastambagṛhyasūtra (आपस्तम्बगृह्यसूत्र), Haradatta Anākulāvṛtti (हरदत्त अनाकुलावृत्ति), Sudarśana Gṛhyatātparyadarśanavyākhyā (सुदर्शन गृह्यतात्पर्यदर्शनव्याख्या)
Sutra 9.8
Haradatta’s Anākulā-vṛtti (sūtra 9.8)
na kevalamubhayorhṛdayasaṃsargasādhanamevaitatkarma, kiṃ tarhi? sapatnībādhanacca sapatnyapyanena bādhituṃ śakyetyarthaḥ /asminnapi pakṣe
aupāsana evāgniḥ yo'syā vivāhena sampāditaḥ yā saptanīṃ bādhate /
vivāhabhedādhdyagnissaṃsṛjyate /
tathā ca rājasūya ityuktaṃ-"tasyā aupāsane pratinihitam"(āpa.śrau.18-16-14) iti /
tathā-agnisaṃsargo baudhāyanīye'bhihitaḥ saṃsargādūrdhvamapi tasminneva bhavati /
yathā bādhyamānā sapatnī na jānāti /
kecit pūrvasminnevāgnau dvitīyaṃ vivāhamicchanti /
teṣāmapi tasminneva karma //10//
________________________
Sudarśana’s Gṛhyatātparyadarśana-vyākhyā (sūtra 9.8)
sapatnī bādhyate yena tat sapatnībādhanam /etatkarma sapatnībādhanamapi bhavati /
adhikārāntaraṃ ca yuktam;ya ekayā saṃsṛṣṭahṛdayo'pyanyāṃ tatsapatnīṃ bhāryā tadadhīnadharmādāvapi lobhānna bādhate so'pi kathaṃ nu nāma tadadhīnadharmā dyupekṣayāpi tāṃ bādhetaivetyevamarthatvādasya karmaṇaḥ //8//
athānyadapi sapatnībādhanamāha-
6 kṣayarogagrastāyāṃ bhāryādau tannivṛttikaraṃ karma /